Cùng với sự phát triển đáng kinh ngạc của Premier League, đội tuyển Anh ngày càng có danh tiếng lẫy lừng. Cộng thêm truyền thống đặc biệt, Tam Sư luôn được đánh giá là ứng cử viên vô địch mỗi khi giải đấu lớn bắt đầu. Tuy nhiên, từ World Cup đến Euro và từ Euro đến World Cup, người Anh đều không thể vào đến vòng Tứ kết. Thậm chí họ càng lúc càng gây thất vọng lớn hơn.
World Cup 2010, Anh thua thảm người Đức ở vòng 1/8. Đến Euro 2012, họ tiếp tục dừng bước ở vòng knock-out đầu tiên trước người Italia. Thảm hại nhất là World Cup 2014, Tam Sư thậm chí không vượt qua vòng đấu bảng. Euro 2016, Anh lấy lại sự kỳ vọng với làn sóng ngôi sao trẻ mới nổi, nhưng họ một lần nữa gây thất vọng lớn khi thua đội bóng tí hon Iceland ở vòng 1/8.
Với lứa cầu thủ được coi là “thế hệ vàng”, với các ngôi sao danh tiếng trải đều các tuyến như Joe Hart, Ferdinand, Terry, Ashley Cole, Frank Lampard, Steven Gerrard, Wayne Rooney… người Anh luôn biết cách biến kỳ vọng của đám đông thành cơn ác mộng. Và dần dần, người ta trở nên quen thuộc với kịch bản của Tam Sư ở các giải đấu lớn: khi đi trai tráng, khi về bủng beo!
Thế nhưng World Cup 2018 có thể là một câu chuyện hoàn toàn khác với người Anh. Lần đầu tiên người hâm mộ đội tuyển này nhận ra họ chỉ có một đội hình tầm trung! Quả thực như vậy, nhìn vào danh sách 23 cầu thủ Gareth Southgate triệu tập, sẽ rất khó cho bạn chọn ra một đội hình toàn sao như trước.
Trong khi đó, những cầu thủ “hạng 2” như Jordan Pickford, Harry Maguire, Kieran Trippier, Phil Jones, Ashley Young, Fabian Delph… có thể sẽ trở thành trụ cột của Tam sư ở mùa giải này. Những ngôi sao khá khẩm hơn một chút như John Stones, Gary Cahill, Eric Dier, Danny Welbeck… lại vừa trải qua một mùa giải không mấy vui vẻ. Các tài năng trẻ như Trent Alexander-Arnold, Ruben Loftus-Cheek, Marcus Rashford cũng không có quá nhiều điều để kỳ vọng.
Nếu đánh giá khắt khe, bạn chỉ có thể chọn ra được 2 ngôi sao thuộc loại A từ 23 cầu thủ của ĐT Anh, đó là Raheem Sterling và Harry Kane. Thế nhưng bản thân 2 ngôi sao này cũng không có được sự hào nhoáng và kỳ vọng lớn lao so với David Beckham hay Wayne Rooney trước đây. Kane thậm chí trở thành chủ đề chế giễu của chính FA và người hâm mộ sau khi “cướp bàn thắng” của người đồng đội ở Tottenham, Christian Eriksen.
Với một đội tuyển Anh bị đánh giá kém cỏi đến vậy, tại sao lại nói World Cup 2018 họ sẽ tạo ra một câu chuyện khác? Nghịch lý của người Anh chính là vậy. Khi được đánh giá quá cao - cao hơn cả thực tế, Tam Sư luôn mất sự tập trung vào giờ phút quyết định. Quan trọng không kém như nhiều cựu tuyển thủ thừa nhận, tập thể quá lắm sao của Tam Sư trước đây không có được tinh thần đoàn kết cần thiết. Nên nhớ ở các giải đấu cấp độ quốc gia, tinh thần đoàn kết và lòng tự hào sức mạnh có thể chiếm đến hơn 50% sức mạnh của các đội tuyển.
Ngược lại, khi bị đánh giá thấp và có quá ít ngôi sao trong đội hình, Tam sư lại có được sự hiểu biết rõ ràng nhất về bản thân - về những điểm mạnh, yếu thực tế, có được tinh thần đoàn kết và quyết tâm cao nhất. Đó là yếu tố quyết định giúp thầy trò Gareth Southgate làm nên chuyện tại nước Nga.
Nếu bạn cần ví dụ, bạn có thể nhìn ngay vào Bồ Đào Nha ở Euro 2016. Đội hình của họ chỉ có một siêu sao duy nhất - Cristiano Ronaldo và họ thậm chí thắng Pháp mà không cần đến anh. Tương tự như vậy nhưng ở cấp độ thấp hơn, các đội tuyển trẻ của Anh đã có năm 2017 đại thành công chính nhờ danh tiếng thấp nhưng quyết tâm lớn.
Từ đó nhìn lại danh sách của Gareth Southgate, bạn sẽ nhận ra người Anh có ít ngôi sao hơn trước, nhưng lại có nhiều “công nhân” hơn hẳn. Đó là những cầu thủ sẵn sàng đá bất cứ vị trí nào vì đội bóng, đá như thể mỗi trận đấu đều là trận đấu cuối cùng họ. Bạn không tin? Hãy nhìn vào những Pickford, Maguire, Young, Delph, Henderson, Eric Dier, Lingard, Vardy, Welbeck đã làm trong những năm vừa qua…
Bóng đá sau cùng vẫn là trò chơi tập thể. Một tập thể mạnh không nhất thiết phải có đến 10, 11 ngôi sao trải đều các vị trí mà là tập hợp các cầu thủ có thể chiến đấu hết mình cùng nhau. Sau nhiều năm, người Anh đang có tập thể đúng nghĩa như vậy. Không còn sự hào nhoáng, họ đủ sức tạo ra “bất ngờ”.
